PM Kisan Yojana :मंडळी प्रधानमंत्री किसान मानधन योजना ही भारत सरकारची एक महत्त्वाची पेन्शन योजना आहे. ही योजना विशेषतः छोट्या आणि सीमांत शेतकऱ्यांसाठी तयार करण्यात आली आहे. योजनेचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांना वृद्धावस्थेत दरमहा ₹3,000 इतके नियमित पेन्शन देऊन आर्थिक आधार देणे आहे, जे वार्षिक ₹36,000 इतके होते.
योजनेची सुरूवात व गरज
सप्टेंबर 2019 मध्ये सुरू झालेली ही योजना शेतकऱ्यांच्या दीर्घकालीन आर्थिक सुरक्षेसाठी एक महत्त्वाचे पाऊल ठरली आहे. याआधी वृद्ध शेतकऱ्यांना पेन्शनसाठी सरकारी कार्यालयात धावपळ करावी लागत होती. अनेकजण वृद्धापकाळात आर्थिक संकटात सापडत होते. या पार्श्वभूमीवर केंद्र सरकारने ही व्यापक योजना सुरू केली.
या शेतकऱ्यांना मिळणार मोफत टोकन यंत्र , असा करा ऑनलाईन अर्ज
पात्रता निकष
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही अटी आहेत. अर्जदाराचे वय 18 ते 40 वर्षांदरम्यान असावे. अर्जदाराकडे 2 हेक्टर किंवा त्यापेक्षा कमी शेती जमीन असावी. तो कोणत्याही इतर पेन्शन योजनेचा लाभार्थी नसावा. तसेच, तो भारतीय नागरिक असावा आणि शेती त्याच्या नावावर नोंदणीकृत असणे आवश्यक आहे.
नोंदणी प्रक्रिया
शेतकरी दोन मार्गांनी नोंदणी करू शकतो – ऑनलाइन किंवा सामान्य सेवा केंद्रामधून. ऑनलाइन नोंदणीसाठी अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन आधार कार्ड, बँक तपशील आणि जमिनीची कागदपत्रे सादर करावी लागतात. सामान्य सेवा केंद्रामध्ये तांत्रिक माहिती नसलेल्या शेतकऱ्यांना स्थानिक कर्मचाऱ्यांची मदत घेता येते.
१० लाख रुपयांपर्यंत कर्ज मिळवा कोणत्याही कागद पत्राशिवाय , जाणून घ्या सविस्तर माहिती
योजनेत सहभागी होण्यासाठी मासिक प्रीमियम भरावा लागतो, जो अर्जदाराच्या वयानुसार ठरतो. उदाहरणार्थ, 18 वर्षांच्या शेतकऱ्याला ₹55, 30 वर्षाच्या शेतकऱ्याला ₹105, तर 40 वर्षाच्या शेतकऱ्याला ₹200 मासिक प्रीमियम भरावा लागतो. विशेष बाब म्हणजे शेतकरी जितका प्रीमियम भरतो, तितकाच भाग सरकारही त्याच्या खात्यात जमा करते.
किसान सन्मान निधी योजनेसह संलग्नता
ज्या शेतकऱ्यांना प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी योजनेचा लाभ मिळतो, त्यांच्यासाठी ही योजना आणखी सोयीची आहे. सन्मान निधी योजनेतून मिळणाऱ्या ₹6,000 वार्षिक रकमेच्या माध्यमातून मानधन योजनेचा प्रीमियम थेट वजा केला जातो. त्यामुळे शेतकऱ्याला वेगळा प्रीमियम भरावा लागत नाही.
या सरकारी योजनेत महिलांना मिळणार ७००० रुपये महिना , असा करा अर्ज
कुटुंबासाठी सुरक्षा
या योजनेचे महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे शेतकऱ्याच्या मृत्यूनंतर त्याच्या पत्नीला अर्ध पेन्शन म्हणजेच ₹1,500 मासिक रक्कम मिळत राहते. त्यामुळे कुटुंबाला आर्थिक संकटात दिलासा मिळतो.
दीर्घकालीन फायदे
या योजनेमुळे वृद्ध शेतकऱ्यांना आर्थिक स्थैर्य प्राप्त होते. मुलांवरचा आर्थिक भार कमी होतो आणि शेतकरी स्वतःच्या पायावर उभा राहतो. ही योजना सामाजिक सुरक्षाही प्रदान करते. नियमित उत्पन्नामुळे मानसिक शांतता लाभते आणि भविष्याची चिंता कमी होते.
हवामान अंदाज : आज राज्यातील या जिल्ह्यांना पावसाचा ‘ऑरेंज अलर्ट’
महत्वाच्या सूचना
शेतकऱ्यांनी योजनेचा लाभ घेण्यासाठी वेळेवर प्रीमियम भरावा. प्रीमियम थांबविल्यास लाभात अडथळा येऊ शकतो. योजनेत वेळोवेळी होणारे बदल समजून घेणेही गरजेचे आहे.
प्रधानमंत्री किसान मानधन योजना ही वृद्ध शेतकऱ्यांसाठी एक विश्वासार्ह आणि फायदेशीर योजना आहे. कमी प्रीमियम भरून मोठा लाभ मिळवता येतो. ही योजना केवळ व्यक्तीला नव्हे तर त्याच्या कुटुंबालाही आर्थिक आधार प्रदान करते. योग्य वेळी निर्णय घेऊन या योजनेचा लाभ घेणे हे शेतकऱ्यांच्या उज्ज्वल भविष्याचे द्योतक ठरू शकते.