Magel Tyala Saur Krushi Pump : महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतीसाठी स्वच्छ, स्वस्त आणि सतत पुरवठा होणारी ऊर्जा मिळवून देण्यासाठी राज्य सरकारने मागेल त्याला सौर कृषी पंप योजना सुरू केली आहे. या योजनेतून सौरऊर्जेच्या मदतीने शेतीसाठी पाणीपुरवठा करण्यात येतो, ज्यामुळे वीजेवरील अवलंबित्व कमी होते आणि उत्पादनात वाढ होते.
योजनेचे उद्दिष्ट व गरज
ग्रामीण भागातील अनेक शेतकरी अजूनही शेतीसाठी डिझेल पंपांवर किंवा अनियमित वीजपुरवठ्यावर अवलंबून आहेत. त्यामुळे त्यांना शेतीमध्ये पाण्याच्या कमतरतेचा सामना करावा लागतो आणि उत्पादनात घट होते. यावर उपाय म्हणून सौरऊर्जेचा पर्याय उपलब्ध करून देण्याचे उद्दिष्ट सरकारने ठेवले आहे. सौर पंपामुळे विजेची बचत होते, डिझेलचा खर्च टळतो आणि पर्यावरणपूरक शेतीला चालना मिळते.
पोकरा योजनेत तुमचे गाव आहे का ? इथे चेक करा ऑनलाईन पद्धतीने
पात्रता व आवश्यक कागदपत्रे
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्जदार महाराष्ट्रातील रहिवासी असावा आणि त्याच्याकडे शेतीची जमीन असणे आवश्यक आहे. त्या जमिनीवर पाण्याचा स्रोत असणे आवश्यक आहे जसे की विहीर, बोरवेल किंवा तलाव. अर्ज करताना शेतकऱ्यांना ७/१२ उतारा, आधार कार्ड, बँक खाते, मोबाईल नंबर आणि पाण्याच्या स्त्रोताचे पुरावे द्यावे लागतात. जर जमीन गटात असली, तर इतर सदस्यांची परवानगी घेऊन अर्ज करावा लागतो.
अर्ज करण्याची प्रक्रिया
शेतकऱ्यांनी अर्ज करण्यासाठी महाराष्ट्र राज्य वीज वितरण कंपनी लिमिटेड (MSEDCL) च्या अधिकृत संकेतस्थळाला भेट द्यावी. त्यावर मागेल त्याला सौर कृषी पंप योजना अंतर्गत ऑनलाईन अर्ज भरण्याची सुविधा उपलब्ध आहे. अर्ज भरल्यानंतर सर्व कागदपत्रे अपलोड करावी लागतात. अर्ज स्वीकारल्यानंतर शेतकऱ्याला अर्ज क्रमांक दिला जातो, ज्याद्वारे तो आपल्या अर्जाची स्थिती ऑनलाईन तपासू शकतो.
शेतकऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी ! राज्य सरकार या जमिनी परत करणार …….
पंप क्षमतेनुसार निवड
या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतीच्या क्षेत्रफळानुसार विविध क्षमतेचे सौर पंप निवडता येतात. ज्या शेतकऱ्यांचे क्षेत्र दोन एकरांपर्यंत आहे, त्यांना तीन हॉर्सपॉवरचा पंप दिला जातो. पाच एकरपर्यंतच्या शेतकऱ्यांना पाच हॉर्सपॉवरचा आणि त्यापेक्षा जास्त क्षेत्रासाठी साडेसात हॉर्सपॉवरचा सौर पंप देण्यात येतो. या पंपांची निवड करताना शेतकऱ्यांनी त्यांच्या शेतीची गरज लक्षात घ्यावी.
अनुदान आणि खर्च
शासनाकडून या योजनेतून मोठ्या प्रमाणात अनुदान दिले जाते. सर्वसाधारण शेतकऱ्यांना सौर पंपाच्या किंमतीच्या फक्त १० टक्के रक्कम भरावी लागते, तर अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती आणि अल्पसंख्याक शेतकऱ्यांसाठी ही रक्कम फक्त ५ टक्के आहे. उर्वरित खर्च केंद्र व राज्य सरकारकडून दिल्या जाणाऱ्या अनुदानातून भागवला जातो. त्यामुळे अत्यंत कमी खर्चात शेतकऱ्यांना आधुनिक सौर पंप उपलब्ध होतात.
विद्यार्थ्यांना 10,000 रुपये शिष्यवृत्ती मिळविण्याची संधी , पहा सविस्तर माहिती
सौर पंपाचे फायदे
सौर कृषी पंप शेतकऱ्यांसाठी अनेक प्रकारे फायदेशीर ठरतात. यामुळे विजेवरून अवलंबित्व कमी होते आणि पाणीपुरवठा सातत्याने चालू राहतो. डिझेल पंपांपेक्षा देखभाल खर्च अत्यंत कमी असतो आणि पंपाची आयुष्यही जास्त असते. सौरऊर्जा स्वच्छ आणि हरित असल्यामुळे पर्यावरणाचे संरक्षण होते. शिवाय, सौर पंपामुळे पाण्याचा अधिक कार्यक्षम वापर शक्य होतो आणि शेती उत्पादनात वाढ होते.
देखभाल व विमा सुविधा
या योजनेअंतर्गत बसवण्यात येणाऱ्या सौर पंपांसाठी पाच वर्षांची मोफत देखभाल सेवा दिली जाते. यामध्ये पंपात कोणतीही तांत्रिक अडचण आल्यास कंपनीकडून मोफत दुरुस्ती केली जाते. त्याशिवाय पंप चोरीला गेल्यास किंवा नैसर्गिक आपत्तीत नुकसान झाल्यास विम्याचे संरक्षणही उपलब्ध आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना कोणताही आर्थिक फटका बसत नाही.
अर्जाची स्थिती तपासण्याची सोपी पद्धत
शेतकऱ्यांनी ऑनलाईन अर्ज केल्यानंतर त्यांना एसएमएस द्वारे अर्ज क्रमांक मिळतो. त्या क्रमांकाचा वापर करून MSEDCL च्या संकेतस्थळावर अर्जाची सद्यस्थिती तपासता येते. या सुविधेमुळे अर्जाची प्रगती सहज समजू शकते आणि कोणत्याही गैरसमजांना वाव राहत नाही.
मागेल त्याला सौर कृषी पंप योजना ही महाराष्ट्र सरकारची एक महत्त्वाची योजना असून ती शेतकऱ्यांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनवते. कमी खर्चात स्वच्छ आणि सातत्यपूर्ण ऊर्जा मिळाल्याने शेती उत्पादनात वाढ होते, पर्यावरणाचे रक्षण होते आणि ग्रामीण भागात स्वावलंबन निर्माण होते. शेतकऱ्यांनी वेळेत अर्ज करून या योजनेचा लाभ घेणे अत्यंत गरजेचे आहे.